Türkiye, sık sık meydana gelen şiddetli depremler nedeniyle yüksek bir risk altındadır; özellikle 6 Şubat 2023’te yaşanan Kahramanmaraş merkezli depremler, bu gerçeği bir kez daha gözler önüne serdi. İstanbul'un da büyük bir deprem riski taşıması, bu konunun önemini artırıyor. AFAD, olası bir İstanbul depreminde yaşanabilecek hasar ve kayıpları öngörmek için yapay zeka destekli sistemleri kullanarak kapsamlı bir hazırlık süreci yürütüyor.
AFAD Deprem ve Risk Azaltma Genel Müdürü Orhan Tatar, İstanbul’daki depremler için uygulanan yapay zeka tabanlı sistemler ve projeler hakkında bilgi verdi. Kullanılan yapay zeka sistemi, AFAD-RED (Deprem Ön Hasar ve Kayıp Tahmini Sistemi) olarak adlandırılıyor. Bu sistem, depremlerin olası etkilerini tahmin ederek afet yönetimini daha etkin bir şekilde planlamayı amaçlıyor. Sistem, şu alanlarda kullanılmakta:
- Hasar ve Kayıp Tahmini:
- Depremler sonrası can kaybı, yaralı sayısı, binalardaki hasar ve altyapı durumu gibi etkilerin önceden tahmin edilmesi.
- Senaryo Depremleri ve Tatbikatlar:
- Farklı büyüklüklerdeki depremler için senaryolar oluşturulması ve bu senaryolara dayalı tatbikatların düzenlenmesi.
- Müdahale ve İyileştirme Süreçleri:
- Deprem sonrası acil müdahale ve iyileştirme süreçlerinin otomatik talimatlar ve kaynak yönetimi ile yönetilmesi.
- Erken Uyarı Sistemleri:
- Sismik aktiviteleri izleyerek erken uyarı ve tahliye süreçlerinin başlatılması.
- Afet Yönetimi Planlaması:
- Kritik sanayi tesislerinin ve altyapının ayakta kalmasını sağlamak için iş sürekliliği planlarının oluşturulması.
AFAD yetkilileri, yapay zeka tabanlı sistemlerle ilgili sonuçlara dair şu an için bir açıklama yapmadı. Ancak, insan hatasından arındırılmış sistemlerin özellikle erken uyarı süreçlerinde nasıl performans göstereceği büyük bir merak konusu. Bu gelişmeler, İstanbul’daki deprem hazırlıkları açısından umut verici bir adım olarak değerlendiriliyor.
