Türkiye Cumhuriyeti Kültür ve Turizm Bakanlığı, Kütüphaneler ve Yayımlar Genel Müdürlüğü bünyesinde erişilebilir hizmetler sunmaya devam ediyor. Engelli bireylerin bilgiye ve kültürel kaynaklara erişimini kolaylaştırmak amacıyla bir dizi proje hayata geçirildi.
Kitap+ uygulaması ile herkes için erişilebilir yayıncılık
Kitap+ uygulaması, işitme engelli bireyler başta olmak üzere tüm okurlara zenginleştirilmiş okuma deneyimi sunan bir dijital kütüphane hizmetidir. Uygulama, işaret dili çevirileri yapılmış video kitaplar ile işitme engellilerin okuma kültürünü geliştirmeyi hedefliyor. Ayrıca, kitapların animasyon, ses ve işaret dili çevirisiyle zenginleştirilmiş versiyonları sayesinde kapsayıcı bir okur kitlesi yaratılıyor. Kitap+ mobil uygulaması üzerinden hizmet veren bu projede, uzman bir komisyon tarafından seçilen kitaplar seslendirilmekte ve işaret diline çevrilmektedir.
*Konuşan Kitaplık: Görme engelliler için sesli kitap hizmeti
Millî Kütüphane Konuşan Kitaplık Görme Engelliler Merkezi, gönüllü okurlar aracılığıyla sesli kitap hizmeti sunmaktadır. 11 kayıt stüdyosunda gerçekleştirilen seslendirmeler, görme engelli bireylerin erişimine açılmaktadır. Üyelik süreci, web sayfasında yer alan formun doldurulması ve engelli kimlik kartının veya sağlık kurulu raporunun yüklenmesi ile tamamlanmaktadır. Kullanıcılar, web sayfası ve Konuşan Kitaplık mobil uygulaması üzerinden bu hizmetten faydalanabilmektedir. Talep edilmesi durumunda sesli kitaplar, DVD formatında ücretsiz olarak adreslere gönderilmektedir.
e-kitabım: Dijital yayın platformu
2021 yılında faaliyete geçen e-kitabım mobil uygulaması, kütüphanelere fiziki erişim imkanı bulunmayan bireyler için dijital yayın platformunda e-kitaplara erişim sağlamaktadır. Uygulama, "Millî Kültür Eserlerinin Basımı ve Yayımı Projesi" kapsamında yayımlanan matbu eserler, "Türk Klasik Eserlerinin Dijital Ortama Aktarılması Projesi" ile dijitalleştirilen klasik eserler ve Türkiye Yazma Eserler Kurumu Başkanlığı yayınları ile zenginleştirilmiştir. Yaklaşık 5.000 başlıkta e-kitap, okuyucuların erişimine sunulmaktadır.
Millî Kütüphane dijital hizmetler
Millî Kütüphane koleksiyonunda yer alan çeşitli dijital içerikler, kullanıcıların erişimine sunulmaktadır. Elektronik veri tabanları aracılığıyla yüz binlerce elektronik içerik uzaktan erişimle kullanıcıların hizmetine sunulmaktadır. Ayrıca, telif koruma süresi dolmuş yazma ve nadir eserler, dijital koleksiyonlar, tablo, tasvir, afiş gibi pek çok dijital içerik, dijital kütüphane hizmeti kapsamında erişilebilir hale getirilmiştir.
Halk Kütüphaneleri erişilebilir hizmetleri
Bakanlık, 2012 yılında başlattığı "Halk ve Çocuk Kütüphanelerinin Yeniden Yapılandırılması Projesi" kapsamında kütüphane binalarını engelli bireylerin kullanımına uygun hale getirmiştir. Engelli bireylere yönelik erişilebilir park yerleri, rampalar, asansörler, giriş ve çıkış kapıları yapılmış; zeminler görme engelli kullanıcılar için yeniden düzenlenmiştir. Ayrıca, engelli kullanıcılara yönelik erişilebilir tuvaletler giriş katlarda yer almaktadır. Görme engelli kullanıcılar için geliştirilen erişilebilir navigasyon sistemi, mobil uygulama aracılığıyla kütüphane içerisinde sesli navigasyon hizmeti sunmaktadır.
Kültür ve Turizm Bakanlığı, bu projelerle engelli bireylerin bilgiye erişimini artırmayı ve kütüphaneleri herkes için erişilebilir hale getirmeyi amaçlamaktadır.
