Avrupa Birliği’nin en üst yargı organı olan Avrupa Adalet Divanı, Malta’nın yabancı yatırımcıların 690.000 euroya kadar bir yatırım karşılığında AB vatandaşlığı elde etmelerine imkan tanıyan "altın pasaport" uygulaması için devam sinyali verdi. 4 Ekim tarihinde açıklanan ve AB Başsavcısı Anthony Collins tarafından hazırlanan bağlayıcı olmayan rapor, vatandaşlık verme yetkisinin AB üye devletlerine ait olduğunu vurguladı.
Başsavcı Collins, raporunda, Avrupa Komisyonu'nun "AB'nin bütünlüğüne zarar verebilir" şeklindeki endişelerini göz ardı ederek, Malta'nın bu uygulamasının üye devletlerin egemenlik hakları çerçevesinde olduğunu belirtti. Raporda, "Üye devletler, kendi vatandaşlarını belirleme hakkına sahip olduklarından, AB'nin bu konuda müdahale etmesi mantıksız" ifadeleri yer aldı.
Avrupa Komisyonu, yıllar önce Malta'nın bu uygulamasının AB'nin samimi işbirliği ilkelerine aykırı olduğunu belirterek yasal işlem başlatmıştı. Ancak mahkemeden gelen bu görüş, vatandaşlık yasaları konusunda üye devletlerin bağımsızlığını koruduğuna işaret ediyor.
Altın Pasaport ve Altın Vize Tartışmaları Malta, bu uygulamayı sürdürmeye devam eden AB'deki son ülke konumunda. Diğer ülkeler ise daha sınırlı bir sistem olan "altın vize" ile yabancı yatırımcılara oturma izni sağlıyor. Ancak bu uygulamalar da yakın mercek altında. Örneğin, Portekiz emlak yatırımı şartını kaldırırken, Hollanda 2024 Ocak ayında altın vizeyi tamamen kaldırmayı planlıyor. İspanya da benzer bir adım atacağını duyurdu.
AB içinde bu programlar, özellikle zengin Rusların yaptırımlardan kaçmasına olanak tanıyabileceği endişesiyle, güvenlik ve kara para aklama riskleri yaratıyor. Avrupa Parlamentosu, 2022’de bu uygulamalara karşı daha sıkı kurallar getirilmesi ve yatırım yoluyla vatandaşlık elde edilmesinin yasaklanması çağrısında bulunmuştu.
Malta'nın "altın pasaport" uygulamasına ilişkin nihai kararın 30 Ekim 2024'e kadar açıklanması bekleniyor.
