Uluslararası Enerji Ajansının (IEA) yıllık olarak yayımladığı Yenilenebilir Enerji 2024 raporuna göre, destekleyici politikalar ve uygun ekonomik koşullar sayesinde, dünyanın yenilenebilir enerji kapasitesinin 2030'a kadar büyük bir artış göstermesi bekleniyor.
Küresel kapasite artışının bu dönemde, Çin, Avrupa Birliği (AB), Hindistan ve ABD'nin mevcut toplam enerji kapasitesine neredeyse eşit olacağı tahmin ediliyor. Bu kapsamda 2024-2030 döneminde yenilenebilir enerjide 5 bin 500 gigavatı aşan yeni kapasite ekleneceği hesaplanıyor. Bu artış, 2017-2023 dönemindeki büyümenin neredeyse 3 katına karşılık geliyor.
Bu artışla sadece güneş ve rüzgar enerjisinin 2030'da küresel elektrik üretimindeki payının yüzde 30'a yükselmesi, tüm yenilenebilir enerji kaynaklarının ise dünya elektrik üretiminin neredeyse yarısını karşılaması bekleniyor.
Mevcut piyasa eğilimleri ve hükümetlerin bugünkü politika düzenlemeleri dikkate alındığında, Çin'in şimdiden 2030'a kadar dünya genelinde kurulan tüm yenilenebilir kapasitenin neredeyse yüzde 60'ını oluşturacağı hesaplanıyor. Böylece Çin, 2030'da dünyanın toplam yenilenebilir enerji kapasitesinin neredeyse yarısına ev sahipliği yapabilir.
Hindistan ise büyüyen ekonomiler arasında yenilenebilir enerji kapasitesinde en hızlı artışın görüldüğü ülkelerden biri olarak öne çıkıyor.
Yenilenebilir enerji güneş öncülüğünde büyüyor
Kaynak bazında ise küresel yenilenebilir enerji kapasitesindeki artışın yüzde 80'ini güneş enerjisinin oluşturacağı öngörülüyor. Güneş enerjisindeki artışın, büyük kapasiteli projelerin yanı sıra şirketler ve hanelerin kuracağı çatı tipi santrallerle desteklenmesi bekleniyor.
Öte yandan, rüzgar enerjisindeki büyümenin ise bazı zorlukların sürmesine rağmen 2024-2030 döneminde 2017-2023 dönemine kıyasla iki katına çıkacağı tahmin ediliyor.
Bu büyüme eğiliminin sonucu olarak, küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin yüzde 80'ini oluşturan yaklaşık 70 ülke, 2030 için mevcut yenilenebilir enerji hedeflerine ulaşmaya veya bu hedefleri aşmaya hazır durumda bulunuyor.
Buna rağmen öngörülen büyüme, geçen yıl Birleşmiş Milletler İklim Değişikliği Çerçeve Sözleşmesi 28. Taraflar Konferansı'nda (COP28) yaklaşık 200 hükümet tarafından belirlenen ve 2030'a kadar yenilenebilir enerji kapasitesini 3 katına çıkarma hedefiyle tam olarak uyumlu değil. Rapora göre, küresel yenilenebilir enerji kapasitesinin 2030'a kadar 2,7 katına çıkması bekleniyor. Ancak hükümetlerin daha hızlı hareket etmesi durumunda kapasiteyi üç katına çıkarma hedefine tam olarak ulaşmak mümkün olabilecek.
"Yenilenebilir enerji en ucuz enerjiyi sunuyor"
IEA Başkanı Fatih Birol, rapora ilişkin değerlendirmesinde, yenilenebilir enerjinin hükümetlerin hedeflerinin ötesinde büyüdüğünü belirterek, "Bu, sadece emisyonları düşürme veya enerji güvenliğini artırma çabalarıyla değil, giderek artan bir şekilde yenilenebilir enerjinin bugün dünya genelindeki neredeyse tüm ülkelerde yeni enerji santrali kurulumu açısından en ucuz seçeneği sunmasından kaynaklanıyor." ifadelerini kullandı.
Yenilenebilir enerjinin, özellikle de güneş enerjisinin büyümesinin bu 10 yılda dünya genelinde elektrik sistemlerini dönüştüreceğini kaydeden Birol, "Şimdiden 2030'a kadar, dünya 5 bin 500 gigavattan fazla yenilenebilir enerji kapasitesi ekleme yolunda. Bu, Çin, AB, Hindistan ve ABD'nin mevcut enerji kapasitesine neredeyse eşit. 2030'a kadar, yenilenebilir enerjinin küresel elektrik talebinin yarısını karşılamasını bekliyoruz." ifadelerini kullandı.