Ankara
Türkiye'nin Muskat Büyükelçisi Muhammet Hekimoğlu, Umman Sultanı Heysem bin Tarık'ın bugünkü Türkiye ziyareti, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan ile yapacağı görüşme ve iki ülke arasındaki ilişkilere dair AA muhabirine açıklama yaptı.
İki ülke arasındaki ilişkilerin Selçuklu döneminde başladığını ve 11. yüzyıldan itibaren gelişerek devam ettiğini anlatan Hekimoğlu, Osmanlı Devleti döneminde ilişkilerin çok ileri düzeye çıktığını, Osmanlı ve Umman sultanları arasında sürekli devam eden iyi niyetli ve övgü dolu ifadelerin yer aldığı mektuplaşmaların olduğunu söyledi.
Hekimoğlu, Umman'ın ticaret yollarının en önemli kesişim noktalarından biri olması nedeniyle Osmanlı Devleti'nin dikkatini çektiğini aktararak, "Bölgedeki ticaretten alması gereken payı, Afrika'dan ve Uzak Doğu'dan gelen malların Osmanlı coğrafyasına daha iyi ve güvenli şekilde dağılımını sağlamak için Osmanlı Devleti ile Umman Sultanlığı arasında her yönden ilişkiler mevcuttu. Ticari ilişkilerin yanında ticaret yollarının güvenliği bakımından da askeri işbirliği mevcuttu." diye konuştu.
Bölgedeki tehditlere karşı o dönemde iki ülke arasında ciddi karşılıklı askeri desteklerin söz konusu olduğunu belirten Hekimoğlu, Cumhuriyet döneminde de siyasi ve diplomatik ilişkilerin iyi düzeyde seyrettiğini ancak ara dönemlerde bu ilişkilerin mesafenin uzaklığı nedeniyle yavaş ilerlediğini ifade etti.
Hekimoğlu, son 2 yılda Türkiye-Umman ilişkilerinin gelişimine dair, Cumhurbaşkanı Erdoğan ile Umman Sultanı Heysem bin Tarık arasındaki karşılıklı iyi niyet beyanlarıyla devam eden telefon görüşmelerine işaret ederek, Abdullah Gül'ün cumhurbaşkanlığı ve Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın da başbakanlığı döneminde Umman'ı ziyaret ettiğini anımsattı.
Tarihte ilk ziyaret
Umman Sultanın ziyaretine ilişkin Hekimoğlu, şunları kaydetti:
"Umman tarafından Türkiye'ye devlet başkanı düzeyinde tarihte herhangi bir ziyaret olmadı. Bu nedenle Cumhurbaşkanı Erdoğan, Umman Sultanının Türkiye ziyaretini çok önemsiyor. Bunu çeşitli vesilelerle hem telefon görüşmelerinde kendisine dile getirmiş, kendisini davet etmiş hem de bizlere verdiği talimatlarla da bu hususu takip etmemizi özellikle salık vermişti. Hiç şüphesiz tarihinde ilk kez Umman'dan Türkiye'ye bir devlet başkanı düzeyinde ziyaretin gerçekleşecek olması, tarihi bir anlam ifade etmektedir."
Hekimoğlu, bu ziyaretin Umman açısından da çok önemli olduğuna dikkati çekerek, iki ülke arasındaki siyasi, askeri ve ticari ilişkilerin yanı sıra 3 asra yakın süredir Umman'ı yöneten el-Busaidi ailesinin Türklerle akrabalık ilişkilerine çok önem verdiğini dile getirdi.
Sultan bin Tarık'ın babaannesinin Türk olduğunu ve babasının da 6 yaşına kadar İstanbul'da İngiliz okulunda öğrenim gördüğünü anlatan Hekimoğlu, bu yakınlıkların Türkiye'nin arşiv belgelerinde tespit edildiğini kaydetti.
Hekimoğlu, bu bağlamda Umman ile Busaidi ailesinde Türklere karşı ciddi bir sempati ve yakınlık hissi bulunduğunu kaydederek, görevi süresince aynı zamanda Umman halkının da Türkiye'ye ve Türk dizilerine teveccühü olduğunu ve Türkçeye karşı da büyük bir sevgi beslediklerini anlattı.
Bu bağlamda Umman'da Yunus Emre Enstitüsünü hizmete açtıklarını hatırlatan Hekimoğlu, ilerleyen dönemde Umman halkının Türkiye'ye sevgisi ve sempatisine yönelik başka kültürel faaliyetler de gerçekleştirmeyi umduğunu dile getirdi.
Hekimoğlu, her yıl Karadeniz bölgesi başta olmak üzere Bursa ve İstanbul'a yaklaşık 100 bin Ummanlının ziyarette bulunduğunu belirterek, Umman'ın toplam nüfusunun 5 milyon olduğu düşünüldüğünde bu sayının önemli olduğunu vurguladı.
Umman ve Türkiye'de Filistin ve Gazze konusunda benzer bakış açısı
Umman Sultanı bin Tarık'ın Türkiye ziyaretinin ekonomik, askeri, ticari ve siyasi olarak çok ciddi önem taşıdığının altını çizen Hekimoğlu, "Zira bölgemizin yaşadığı krizler, İsrail'in saldırganlığı, İsrail'in Filistinlilere karşı uyguladığı yarım asırdan fazladır zulüm ve özellikle (geçen yıl) 7 Ekim'den sonra uyguladığı soykırım ve katliamlara karşı Arap ülkelerinden çok farklı bir ses olarak Umman, bizimle aynı paralelde, aynı tarafa düşen açıklamalar yapmıştır." değerlendirmesini yaptı.
Hekimoğlu, İsrail saldırganlığı ve Filistinlilerin verdiği mücadelenin Umman tarafından çok ciddi şekilde desteklendiğini aktaran Hekimoğlu, bu bağlamda Türkiye'yle aynı bakış açısına sahip olduklarını belirtti.
Büyükelçi Hekimoğlu, Cumhurbaşkanı Erdoğan'ın geçen yıl TBMM'de Hamas'ın terör örgütü olmadığına dair açıklamalarının akabinde Umman Dışişleri Bakanlığından aynı minvalde bir açıklama yapıldığını ve bu tavırların çok değerli olduğunu vurguladı.
Hekimoğlu, Türkiye'nin son 20 yılda özellikle katettiği savunma sanayi, ticaret ve eğitim alanlarındaki mesafenin Umman tarafının her zaman dikkatini çektiğine işaret ederek, Umman'ın Türkiye'yi bir rol model olarak gördüğünü sözlerine ekledi.
