MİT, arşivindeki önemli belgeleri kamuoyuyla paylaşarak Türk istihbarat tarihinin gizli kalmış yönlerini gün yüzüne çıkardı. 17 belgeli “Özel Koleksiyon”, Adana ve Mersin’deki konsolosluklar bünyesindeki yabancıların faaliyetlerinden, Hint asıllı İngiliz casusu Mustafa Sagir hakkındaki Osmanlıca yazılmış belgelere kadar birçok ayrıntıyı içeriyor.

Cumhurbaşkanı Erdoğan: Zalimin karşısında, mazlumun yanında durmak suretiyle tarihin doğru tarafında yer aldık Cumhurbaşkanı Erdoğan: Zalimin karşısında, mazlumun yanında durmak suretiyle tarihin doğru tarafında yer aldık


MİT’in yayımladığı belgeler arasında, 1921 yılında Kemalistlere yaklaşarak İstiklal Harbi’ne sızan ve sonunda İngiliz casusu olduğu tespit edilen Mustafa Sagir’e dair Osmanlıca bir belge dikkat çekiyor. Aynı zamanda, "Rebeka" kod adlı Dilber Cavidan isimli kadın casusa dair "çift hilal" simgesiyle damgalı acil rapor ve Mart 1921 tarihli Erkan-ı Harbiye-i Umumiyye Başkanlığı’na gönderilen "Yavuz Grubu" mühürlü belge de yer alıyor.


1926’da kurulan Milli Emniyet Hizmeti Riyaseti’ne (MAH) atanan Kurmay Albay Şükrü Ali Bey’e dair Başvekil İsmet İnönü ve Cumhurbaşkanı Gazi Mustafa Kemal Atatürk’ün imzasını taşıyan tayin kararnamesi de koleksiyonda bulunuyor. MAH’ın Ankara Merkezi Bölge Amirliğinden gönderilen ve "kişiye özel" gizlilik derecesi ile hazırlanan şubat ayı faaliyet raporu da MİT’in sitesinde yer alıyor. Belgelerden biri, 1928’de Sovyet yazarı Maksim Gorki’nin "Ana" romanının İstanbul’da film olarak gösterime girmesinin komünizm propagandası olarak değerlendirilmesine dair bir istihbarat raporunu içeriyor.


Bu kapsamlı arşiv paylaşımı, MİT'in geçmiş dönemdeki istihbarat faaliyetleri hakkında ilk kez bu ölçüde bilgi sunarak, Türkiye’nin erken dönem stratejik güvenlik yaklaşımlarını ve tarihsel istihbarat altyapısını gözler önüne seriyor.

Editör: Ömer Faruk Bostancı