Avrupa Uzay Ajansı'nın ExoMars ve Mars Express misyonları, Mars'ta Tharsis yanardağlarının tepesinde yaklaşık 60 olimpik yüzme havuzuna eşdeğer donmuş su keşfetti. Bu, Mars'ın ekvatoruna yakın bölgelerde, özellikle de Güneş Sistemindeki en yüksek yanardağların bulunduğu Tharsis bölgesinde, daha önce imkansız olarak düşünülen bir durumdu. İşte bu önemli keşif hakkında detaylar:
Keşfin Detayları
Yanardağlar ve Donmuş Su: Mars'ın Tharsis bölgesindeki volkanların zirvelerinde donmuş su bulundu. Olympus Mons ve Tharsis Montes gibi devasa volkanlar bu bölgede yer alır.
Donun Miktarı: Bulunan don, yaklaşık 150 bin ton suya eşdeğer ve 60 olimpik yüzme havuzunun büyüklüğüne karşılık geliyor.
Kalınlık ve Kapsama Alanı: Don, sadece insan saçı kalınlığında (milimetrenin yüzde biri) olmasına rağmen geniş bir alanı kaplıyor.
Mikro İklim: Volkanların kalderalarında (büyük çukurlar) buz parçalarının oluşmasına izin veren benzersiz bir mikro iklim oluştuğu düşünülüyor.
Mars'ın Tharsis Bölgesi
Bölgenin Özellikleri: Tharsis bölgesi, Olympus Mons (Güneş Sistemi'nin en yüksek yanardağı) ve Tharsis Montes'in (Ascraeus, Pavonis, ve Arsia Mons) bulunduğu alandır. Bu volkanlar, çevrelerindeki düzlüklerin üzerinde Dünya'daki Everest Dağı'nın birkaç katı yüksekliğe sahiptir.
Kalderalar: Bu volkanların zirvelerindeki kalderalar, geçmiş patlamalar sırasında boşalan magma odalarının neden olduğu büyük çukurlardır.
Yörünge Araçları ve Keşif
ExoMars TGO ve Mars Express: Don, ExoMars TGO (Trace Gas Orbiter) ve Mars Express yörünge araçları tarafından keşfedildi.
ExoMars TGO: 2016 yılında Mars'a ulaştı ve 2018'de tam bilimsel misyonuna başladı.
Mars Express: 2003'ten beri Mars'ın yörüngesinde bulunuyor
CaSSIS Cihazı: TGO'nun CaSSIS (Colour and Stereo Surface Imaging System) cihazıyla bu don tespit edildi.
Bilimsel Anlam ve Gelecek Araştırmalar
Bu keşif, Mars'taki su buzunun dağılımı ve dinamikleri hakkında yeni bilgiler sunuyor. Mars'ın ekvator bölgesinde bile donmuş su bulunabilmesi, Mars'taki iklim ve su döngüsü çalışmalarına önemli katkılar sağlayacak. Gelecekteki Mars keşifleri ve olası insanlı misyonlar için de bu bilgiler hayati öneme sahip olabilir.
