Son zamanlarda dijital oyunların tehlikeleri giderek daha fazla gündeme gelmeye başladı. Özellikle çocuklar için tasarlanmış mobil oyunlar, sadece eğlence sunmakla kalmıyor; aynı zamanda onları çeşitli tehditlere maruz bırakıyor.
Çocukların oyun içindeki etkileşimleri, kimlik avı, zorbalık ve dolandırıcılık gibi risklerle dolu. Bu bağlamda, Hurriyet.com.tr’de astroloji yazıları yazan Uzman Astrolog Aygül Aydın da oğlunun yaşadığı bir olayla bu tehlikeleri bizzat deneyimledi.
Aygül Aydın, oğlunun oynadığı Brawl Stars mobil oyunda, çocukları hedef alan bir çetenin varlığını fark etti ve bu durum, ebeveynlerin çocuklarını dijital dünyada daha dikkatli takip etmeleri gerektiğini bir kez daha gözler önüne serdi.
‘ANNENİ VE BABANI BULACAĞIM. EVİNİZİ BİLİYORUM, GELECEĞİM’
“Oğlumun oynadığı ‘Brawl Stars’ adlı mobil oyunda, çocukları hedef alan korkunç bir çetenin varlığına şahit oldum. Bu grup, çocukları para vermeye zorlayarak tehdit ediyor ve ailelerine kadar ulaşmayı amaçlıyor” diyen Aygül Aydın, yaşadıklarını şu sözlerle anlattı:
“Oğlum, oyun içinde tehdit edilerek para vermesi için baskı altına alındı. Ben duruma müdahale ettiğimde, 'Annem izin vermiyor' diyerek durumu anlatmaya çalıştım. Ancak aldığım yanıt dehşet vericiydi: 'Anneni, babanı bulacağım. Evinizi biliyorum, geleceğim.' Bu tehditlerin ardından, sadece 10 dakika içinde WhatsApp üzerinden bir mesaj aldım: “Oğlunuza terbiye verin, beni dolandırdı.
Bu olay, çocuklarımızın dijital ortamda ne denli savunmasız olduğunu gözler önüne seriyor. Numaramın nasıl bulunduğu konusunda büyük bir korku ve endişe içindeyim. Çocuklarımızın güvenliği, hepimizin sorumluluğu olmalı. Ayrıca oyun yapımcılarının bu tür olaylara karşı daha sıkı önlemler alması şart.”
‘BABASINI BIÇAKLADI’ GİBİ ASILSIZ İDDİALAR ORTAYA ATARAK AİLELERİN İTİBARSIZLAŞMASINA DA NEDEN OLUYORLAR
Aydın, yaşadığı durum sonrasında sosyal medyada benzer deneyimler yaşayanların paylaşımlarının oldukça fazla olduğunu vurgulayarak, “Örneğin eve ihbar gönderiyorlar, ‘babasını bıçakladı’ gibi asılsız iddialar ortaya atarak ailelerin itibarsızlaşmasına neden oluyorlar. Bu tür yalan ihbarlar hem bireylerin hem de ailelerin sosyal çevrelerinde büyük bir güven kaybı yaratıyor” dedi ve ekledi:
“Aynı zamanda, eve yemek gönderme gibi masum bir eylem bile, tehdit unsuru haline dönüşebiliyor. Çocukların dijital oyunlar aracılığıyla tanıştıkları kişiler, bu tür tuzaklarla ailelerin huzurunu bozarak, ciddi psikolojik etkiler yaratabiliyor. İntihar mesajları bile var.”
BU KADAR ÖZEL BİLGİYİ NASIL BULUYORLAR?
“Dolandırıcılar, hedef aldıkları kişilerin bilgilerine farklı yollarla erişebilirler. Bunların başında, daha önce sızdırılmış telefon numaraları, e-posta adresleri ve diğer kişisel verilerin dark web’de satılması geliyor” Marmara Üniversitesi İletişim Fakültesi Görsel İletişim Tasarımı Anabilim Dalı Başkanı ve Adli Bilişim Uzmanı Prof. Dr. Ali Murat Kırık, şöyle devam etti:
“Birçok platformdan veri sızıntısı yaşandığı için, saldırganlar bu bilgileri kolayca elde edebiliyor. Ayrıca, sosyal mühendislik yöntemiyle kişilerin sosyal medya hesaplarını inceleyerek adres, aile bilgileri ve diğer hassas verilere ulaşabiliyorlar. Bunun dışında, oyun içinde veya farklı platformlarda çocuklara kişisel bilgileri sorarak öğrenebilirler.”
‘PANEL SİSTEMLERİ OLARAK BİLİNEN DOLANDIRICILIK ARAÇLARINI KULLANIYORLAR’
Bir diğer önemli yöntemin ise panel sistemleri olarak bilinen dolandırıcılık araçları olduğunu söyleyen Prof. Dr. Ali Murat Kırık, “Panel sistemleri, dolandırıcıların telefon numaraları, adresler ve diğer kişisel bilgileri hızlıca sorgulamalarına olanak tanıyan yasadışı veri tabanları. Bu paneller, genellikle sızdırılmış devlet veya özel şirket verileri kullanılarak oluşturulur ve belirli ücretler karşılığında erişim sağlanır” dedi.
‘E-SİM KULLANDIKLARI İÇİN İZLERİNİ DE KAYBETTİREBİLİYORLAR’
“Örneğin, bir kişinin telefon numarasını bilen saldırgan, panel üzerinden o kişinin adresini, aile bireylerini, hatta araç plakası gibi bilgileri öğrenebilir” diyen Prof. Dr. Ali Murat Kırık, “Bu sistemler genellikle Telegram gruplarında veya dark web’de satışa sunulur. Aygül Aydın’ın yaşadığı olayda olduğu gibi, saldırganların anında telefon numarasına ulaşıp WhatsApp’tan mesaj atabilmesi, bu tür sistemlerin aktif olarak kullanıldığını gösteriyor. Sanal numara yani e-sim kullandıkları için izlerini de kaybettirebiliyorlar. Kimlikleri tespit etmek zorlaşıyor” ifadelerini kullandı.
‘TELEGRAM CHAT BOTLARI ÇOK BÜYÜK TEHLİKE!’
Bu konularda Telegram’ın çok tehlikeli olduğunu dikkat çeken Prof. Dr. Ali Murat Kırık, “Burası çok büyük bir tehlike! Telegram, geniş bir API erişimi sunan bir platform olduğu için burada birçok otomatik bot geliştirilebiliyor. Bu botlar, çeşitli amaçlarla kullanılsa da kötü niyetli kişiler tarafından kişisel bilgileri yaymak ve dolandırıcılık yapmak için de kullanılıyor” dedi ve ekledi:
“Mesela, büyük veri sızıntılarından elde edilen bilgiler, Telegram gruplarında veya botlar aracılığıyla satılabiliyor. Bunun yanı sıra, kimlik avı saldırılarıyla kullanıcıların giriş bilgileri çalınarak hesapları ele geçirilebiliyor. Ayrıca, dolandırıcılık şemalarında sahte hediye veya ödül teklifleriyle insanları kandırarak hesap bilgilerini almaya çalışıyorlar.”
BRAWL STARS DIŞINDA BU OYUNLARA DA DİKKAT!
Sanal oyunların sanıldığından çok daha büyük tehlikeleri bünyesinde barındırdığının altını çizen Prof. Dr. Ali Murat Kırık, “Özellikle Brawl Stars gibi çevrimiçi çok oyunculu oyunlar bazı riskleri de beraberinde getiriyor. Öncelikle, çocuklar oyun içinde veya oyunla ilgili platformlarda dolandırıcılara maruz kalabiliyor. Oyun içi satın alımlarla veya sahte teklifler sunularak çocuklardan para istenebiliyor. Ayrıca, bu tür oyunlarda siber zorbalık oldukça yaygın” dedi.
“Oyuncular, hakaret, tehdit veya manipülasyon gibi davranışlarla hedef alınabiliyorlar” diyen Prof. Dr. Kırık, “Oyuncular, sahte bağlantılarla kandırılarak hesap bilgilerini kaptırabiliyor. Bunun yanı sıra, oyunlarda yer alan sesli ve görüntülü sohbet sistemleri, çocukların yabancı kişilerle iletişim kurmasını kolaylaştırıyor ve onları manipülasyona açık hale getiriyor. Benzer riskler taşıyan diğer oyunlar arasında Roblox, Fortnite, PUBG Mobile, Free Fire ve Call of Duty: Mobile bulunuyor” şeklinde konuştu.
